Η χαμένη αλάνα

Την αφορμή μου έδωσε η Ολίβια με τις υπέροχες φωτογραφίες της υπέροχης κόρης της στην παραλία. Και σχολιάζει η μανούλα:

"Ειναι απίστευτο πόσο αλλιώτικη είναι οταν είμαστε εξω στη φύση...αναρωτιέμαι πόσο κοντρα στη φύση μας φτάσαμε να ζούμε σε κουτάκια σε τσιμεντένια κτίρια".

Και αρχισα να σκέφτομαι πώς και πού παίζουν τα παιδιά σήμερα. Θυμήθηκα τις αλάνες των κάπως παλαιότερων καιρών,τις αλάνες που μόνο στα χωριά  μπορουν πιά να απολαμβάνουν τα πιτσιρίκια κι εκανα τη σύγκριση με τους πλαστικούς παιδότοπους, που συχνά φιλοξενούνται σε ισόγεια πολυκατοικιών...

Ο Ε.Ζάχος σχολιάζει ευφυέστατα στο βιβλίο του "Η πιάτσα" τη δημιουργία της πρωτης "παιδικής χαράς" στο Κουκάκι πριν απο μερικές δεκαετίες

"Τόσο άρεσε στους γονείς η παιδική αυτή....φυλακή με τα προκατασκευασμένα παιχνίδια, που με αυτό το μοντέλο γενικεύτηκαν οι φυλακές των μικρών παιδιών που τα προετοιμάζουν για τη φυλακή του σχολείου".

Η ειδοποιός διαφορά με την αλάνα ειναι μια και απίστευτα σημαντική. Οι αλάνες ήταν μέρη που τα ίδια τα παιδιά επέλεγαν για το παιχνίδι τους. Ηταν τα δικά τους μέρη,εκεί ηταν ελευθερα να φτιάξουν τα δικά τους παιχνίδια με τους δικούς τους κανόνες,να μιμηθούν και να κοροϊδέψουν τον κόσμο των μεγάλων και να προετοιμαστούν γι΄αυτον με τον ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟ.

Οι παιδικές χαρες,οι παιδότοποι,τα πάρκα και τα λοιπά είναι οι τόποι ,πού οι μεγάλοι διαλέγουν για να περιορίσουν το παιδικό παιχνίδι. 

Και απο μια στιγμή και μετα, οταν ακόμα και οι παιδικές χαρές/φυλακές έγιναν σπάνιο είδος προς εξαφάνιση τα παιδιά μπουντρουμιάστηκαν στα σπίτια μπροστά στην τηλεόραση και στο κομπιούτερ κι έχασαν πάνω απ΄όλα την παρέα των άλλων παιδιών.

Οι παλιότεροι/παλιότερες θα θυμάστε ακόμα τα πρόσωπα των πολύ πολύ παιδικών φίλων,τα κυνηγητα και το κρυφτό και το στακαμάν,τούς καυγάδες,τους κολλητούς,τους πετροπόλεμους...
Δεν ήταν σημαντικά τα παιχνίδια-αντικείμενα με τα οποία σήμερα βομβαρδίζουμε τα πιτσιρίκια.Το σημαντικό ήταν τα άλλα παιδιά,η παρεά,η ομάδα, η ελευθερία,η κοινωνικοποίηση, η αλάνα.

Το παλιό αλώνι δηλαδή,μια επίπεδη ανοιχτωσιά πού έγινε αλάνα και μας εδωσε το "αλάνι" και την "αλανιάρα"( σύμφωνα με την ετυμολόγηση του Ε.Ζαχου αρχικά σήμαινε το αγοροκόριτσο που μετα τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο βγηκε απο την αυλή των κοριτσιών στις αλάνες των αγοριών.

Αλάνες στις πολεις δεν υπάρχουν πιά Κι αν υπάρχει κανενα άχτιστο και μη περιφραγμένο οικόπεδο,λίγες μάνες θα αντέξουν να αφήσουν τα παιδιά τους να παίξουν εκεί. Ως αποζημίωση θα τους αγοράσουν πολλά παιχνίδια-αντικείμενα (αθύρματα τα έλεγαν οι αρχαίοι σε αντίθεση με το παίγνιο που ήταν η πράξη του παίζειν)

θα τα πάνε-τι άλλο να κάνουν οι έρμοι οι γονείς;-σε παιδικές χαρες και παιδότοπους με αίρ κοντίσιον και επίβλεψη.

Στην αυλή του σχολείου στα μικρά διαλείμματα ειναι η μόνη ευκαιρία των παιδιών να κάνουν τα δικά τους, πάντα όμως γιά λίγο και υπο την επιτηρηση της δασκάλας. 

Κι αναρωτιέμαι -και βοηθάτε με γνωμες-θα μπορούσαμε άραγε στις σημερινές συνθήκες να φτιάξουμε "αλάνες" και να αμοληθούν τα πιτσιρίκια να μάθουν,να παίξουν, να αφηνιάσουν,να τσακωθούν,να φιλιώσουν,να γρατζουνίσουν γόνατα και χέρια, να αφήσουν την ψυχούλα τους ελεύθερη να πετάξει;;

Χλωμό το βλέπω...

Κρίμα.

Aristophanes street 11

It may sound strange but in Greece the ancient satirical theatre is still alive and kicking a.... and also very very relevant to whats been happening lately:)

In a sizzling Athens and with a very heavy mood ,last night was like a plunge into a deep blue sparkling cool sea. My friend Stamatis Kraounakis,one of the most prolific and famous modern Greek composers , invited me to his show 

In an industrial part of the city he and his group of exceptionally talented "children" gave a performance based on "grandfather" Aristophanes plays.

Stamatis used the ancient theatre chorus, the group which in every tragedy or comedy commends with songs on the happenings,the protagonists and their actions. The chorus is the most important of the ancient theatre parts,it has the liberty to say anything and in Aristophanes satirical plays it may also swear heavily and use all the "four letter words" in the Greek language....

Stamatis has written the music score and the songs for a lot of Aristophanes comedies."Ploutos"-Wealth ,"Vatrahoi"-Frogs and of course the absolute all time favorite "Lysistrata"-The army breaker!

In this famous ancient (411 BC) comedy, the Athenian Lysistrata ,in the midst of a catastrophic civil war,gathers the women of Greece and makes them swear to abstain from any sexual activities till their husbands/lovers agree to sign a peace treaty!

The war of the sexes is on!!! And the fun begins! The women of Athens barricade themselves inside the Acropolis (where the money of the city was kept),men lay siege to win their sexual partners back.They can't stand it any longer...One of the fun parts of the ancient comedies was the fact that women's roles were-and still are most of the time-played by male actors. In this scene-don't watch if you have any "sensibilities"-one of the Athenian warriors (along with his giant phallus-comes crawling and begging his wife to come back home :)

Of course the women of Greece win !!And the war comes to an end!!

All in all, the ancient comic/satirical poet is giving us ,tired and dispirited Athenians, a good laugh and lots of energy to see another catastrophe to it's bitter end heads up!!!!

Thanks Stamatis for a wonderful night!!

Meltemi wind !! /Μελτέμια πολυταξιδεμένα

Πάντα με ενθουσίαζαν τα μελτέμια.Τα περίμενα πώς και τι μεσα στον καύσωνα να έρθουν ορμητικά και δροσερά να πάρουν τη ζέστη και την υγρασία,να ανταριάσουν το πέλαγος και να σηκώσουν καρέκλες,τραπέζια και ομπρέλες απο τα νησιά.

It is hot and stressful in Athens in the summer.And when there is no hope in sight for vacations any time soon, one has to pray to the ancient god of the Northern wind,who during the summer takes the Turkish name "meltemi" (which translates to "annual") and messes up the Aegean Sea. Meltemia winds are born far far away in north-western India by the same weather system that gives birth to the monsoons (which also translates to "annuals").
During July and August,sometimes till the end of September,cool,dry N-NE winds bring relief from the oppressing heat,make ship travels an adventure and sculpture the Northern side of all Cyclade islands with strange coves and deep sea caves.
They can reach up to very high intensity,blocking even large ships from sailing,but they usually subside during the night.

Τα μελτέμια έρχονται απο πολύ μακρυά. Τα γεννάει αρχες καλοκαιριού το ιδιο βαρομετρικό που γενναει και τους μουσώνες, κάπου στην ΒΔ Ινδία με τη βοήθεια ενός αντίθετου πόλου πάνω απο τις Αζόρες. 

Από τα δυτικά των Ιμαλαϊων τα μελτέμια περνάνε συρίζοντας πάνω απ' τα οροπέδια του Ιράν, βγαίνουν στη Μαύρη Θάλασσα και κατηφορίζουν στο Αιγαίο φορτωμένα αρώματα και μουσικές. Στην Αττική γλιστράνε απ' τ'ανατολικά, μεταξύ Πεντέλης κι Υμηττού για να ανακουφίσουν τους τσιμεντωμένους Αθηναίους απο το νέφος και (προσφάτως) τα δακρυγόνα!

Μελτέμια ,δηλαδή ψυχροί και ξηροί Βόρειοι-Βορειανατολικοί (καμιά φορά και Β-ΒΔ) άνεμοι, που προτιμούν να κάνουν την εμφάνιση τους καλοκαίρι και μέρα, αφού μόλις πέσει ο ήλιος κοπάζουν. Κλέβουν την υγρασία από τα χόρτα και τα δέντρα πού γίνονται εύκολα παρανάλωμα της φωτιάς,υποφέρουν από το πέρασμα τους οι καλλιέργειες και ξεφαντώνουν οι σέρφερ στα νησιά.
Ετησίες τις έλεγαν οι αρχαίοι,εμείς προτιμήσαμε το τουρκικό "meltem" που έγινε μελτέμι. Οταν αγριεύουν και πιάνουν τα 8-9 μποφορ, η ανακούφιση απο τη ζέστη γίνεται φουρτούνα μεγάλη και μένουν τα πλοία δεμένα στα λιμάνια κι εμείς με τις βαλίτσες και τα συμπράγκαλα να βλαστημάμε θεούς και δαίμονες.

Το ίδιο ακριβώς έκαναν και οι "αρχαίοι ημών" πρόγονοι αλλά τελετουργικά. (Ηταν πιό έξυπνοι απο 'μάς πού δεν κρατήσαμε οι "πολιτισμένοι" κάποιες τελετές να φεύγει ο θυμός η ο φόβος να γλυτώνουμε τα εγκεφαλικά).


The islands are at the mercy of the capricious meltemia,so for centuries people there tried to appease them with magic spells and special temples.Up until a hundred years ago the villagers in Icaria (the island of Icarus) used to "bind" the nasty winds in a ceramic pot and then bury it with secret magic incantations. In other locations,winds were "trapped" in nets,"stuck" with knives in crossroads or "tied" with strings.
Local priests have not been happy at all,but still in some islands the priest is the first to lead the village in the "Dance of master Vorrias" (Northern wind).

Τους ανέμους τους εξευμένιζαν,λοιπόν, οι αρχαίοι με θυσίες, επικλίσεις και αποτρεπτικά ξόρκια. Ειδικοί λειτουργοί είχαν αναλάβει το έργο. Οι Ευδάνεμοι στην Αθήνα και οι Ανεμοκοίται στην Κόρινθο είχαν τρόπους να τους καλοπιάνουν για να μην προκαλούν μεγάλες ζημιές.
Η πεποίθηση οτι η μαγεία μπορεί να "δέσει" η να "εξαπολύσει" εναν άνεμο πέρασε από το Βυζάντιο ως σχεδόν την εποχή μας.
Μέχρι τον 19ο αιωνα-μετά κυνηγήθηκαν από τους παπάδες-στα νησιά  του Αιγαίου "έδεναν" τους μπερμπαντηδες ανέμους με σπάγκους και μαντήλια στα σταυροδρόμια, τους "φυλάκιζαν" σε δίχτυα η τους "κάρφωναν" με μαχαίρια. Στην Ικαρία υπάρχει το τοπωνύμιο "Ανεμοτάφια",μικροί τύμβοι με πέτρες όπου το χωριό έθαβε με ξόρκια και βρισιές μια στάμνα. Μέσα της ειχε "κλειστεί" με λόγια μυστικά ο άνεμος.

Στη Σίφνο, ο ιδιος ο παπάς έσερνε το "Χορό του κυρ Βοριά" για να κατευναστεί η αγριάδα του, τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι που αλλάζει χαρακτήρα και ονομασία και γίνεται μελτέμι.

Athens,always had a very special relationship with the North wind,Voreas. Two mountains block the approach to the city from the North,leaving some narrow passes for the wind to pass When the winds blow from the South it is hell. All the pollution gets stuck near the foothills of Penteli and Parnis...so having Voreas clear up the sky and cool the city is an "Oh My GODDDD".





Of course there are stories about all the winds in the mythology of the Greeks ;) Particularly Voreas once fell in love with the beautiful daughter of Erectheus, the mythical king of Athens. He kidnaped her while she was playing with her friends and had two sons and two daughters with her (their two sons were among the Argonaut heroes)
In historical times,and before a crucial naval battle with the Persian fleet in cape Artemision,the Athenians asked the Oracle, to which god should they pray for victory. The Oracle answered :"Pray to your son in law". Luckily some remembered Vorreas, the proper rites and offerings were perforemd and a tremendous storm destroyed the invading fleet.

Με τον Βορριά έχουμε και μια ιδιαίτερη σχέση εμείς οι Αθηναίοι, αφού έχουμε συμπεθεριό. Ο παιχνιδιάρης Βορρέας είδε κάποια μέρα την κόρη του Ερεχθέα ,την Ωρείθυια ,να παίζει με τις φίλες της στις όχθες του Ιλισού και την ηράσθη σφόδρα.Και βέβαια την άρπαξε και έκανε μαζί της δύο γιούς και δύο κόρες. Όταν πριν από την ναυμαχία του Αρτεμισίου η Αθήνα ζήτησε χρησμό ,πήρε την απάντηση "να ζητήσει τη βοήθεια του γαμπρού της". Ορθώς οι θυσίες εγιναν στον Βοριά, πού σήκωσε τις θάλασσες και τσάκισε τον Περσικό στόλο.

Αριστεροί απελπισμένοι;

Μείναμε αριστεροι απελπισμενοι χρόνια πολλά!

Σαν σε εφιάλτη περνάγανε (τα τραμ) και οι κυβερνήσεις απο το 74 και δωθε κι εμείς ψάχναμε να βρούμε που να ταμπουρωθούμε να δωσουμε τη μαχη απέναντι στις ορδές που προήλαυναν προς τη μαρμίτα τραγουδώντας τα τραγούδια μας,φωνάζοντας τα συνθηματα μας και διορίζοντας στο δημόσιο τα παιδιά μας.

Οταν κοιτάξαμε πίσω, είδαμε τα "ταμπούρια" μας ειτε απολιθωμένα σε τελειωμένες αγκυλώσεις ειτε χαμένα σε ιδεολογικές τριχοτομήσεις (της τρίχας δηλαδή)
Ο κόσμος ήρθε τα πάνω κάτω μέσα σε 20 χρόνια και μείς δεν ξέραμε τι να την κάνουμε την αριστεροσύνη μας και τις ευαισθησίες μας πού οι "μαίτρ" της νεας τάξης χαρακτήριζαν πλέον "ντεμοντέ" (με προφορά Τρέμη η Ντόρας σιλ βου πλέ)

Δεν ξερω πόσοι και πόσες θυμάστε εκείνη την εντελώς γελοία, με τον τρόπο που γινόταν, τελετή της κομματικής αυτοκριτικής. Ποτέ μου δεν κατάλαβα τι ήθελε να πεί ο ποιητής,γιατι ποτε κανεις δεν παραδεχόταν οτι ειχε κανει λάθος.Αρα τι σκ.... αυτοκριτική ήταν;

Τωρα που μεγαλώσαμε αρκετά ωστε να εχουμε την πολυτέλεια να κοιτάμε τον εαυτο μας στα μάτια και να του τα "χώνουμε" για πάμε παρεούλα να το συζητήσουμε.

 Για πάμε να καθίσουμε μαζι να ψαχτούμε.

Τι έγινε,ρε παιδιά; (συγχωρείστε μου την οικειότητα)

Συνηθίσαμε την ασχήμια; Γίναμε ίδιοι με το τέρας που κοιτάζαμε πολύ καιρό; Μας ρούφηξε ο "καναπές" και το "άστα αυτά ηταν ΤΟΤΕ";

Κατέρρευσε ο ανύπαρκτος υπαρκτός και ρίξαμε πετρα πίσω μας συλλήβδην ακόμα και σε όσα αντέχουν στην φθορά του χρόνου γιατί είναι τα όμορφα κομμάτια της ανθρώπινης φύσης απο αμνημονεύτων.

Για παράδειγμα,αυτή η γλυκιά ζεστασιά τού "εμείς".Να πορεύεσαι δίπλα σε κάποιον που δεν ξέρεις κι ουτε θα μάθεις πώς τον λένε και να χαμογελάς.Κι αν πέσει να τον στηρίξεις.Κι αν πεινάει να του δώσεις το μισό απ΄τό δικό σου.Και να μην περιμένεις μετα τις κάμερες να κάνεις δηλώσεις περί ανθρωπιάς και διεθνισμού και συντροφικότητας.Την ανοιχτωσιά του "εμείς" και του "μαζί".

Αυτό το χάσαμε.Η μάλλον επιτρέψαμε να χαθεί απο την γεννετική δεξάμενη ιδεών/γονιδίων. Και τώρα παραπονιόμαστε ότι γίναμε ατομιστες/εγωπαθείς/εαυτούληδες/Ελληναράδες/δε βαριέσαι/δωστα ολα/πάρτα όλα και αγάπα με (ασχετο)

Η ανοχή ειναι σαν ιός,εξαπλώνεται και μεγαλώνει... Ανεχθήκαμε πολλά και ποικίλα. Απο κάποιες καθημερινες συμπεριφορές αθλιότητας ,φασισμού και θράσους, μεχρι να μας κλέβουν τα αποθεματικά των ασφαλιστικων ταμείων και να μην γίνεται τίποτα. Βλέπαμε την πλειοψηφία να απαλλοτριώνεται/αποκτηνώνεται απ΄όλες τις απόψεις και δεν βάζαμε τις φωνές να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα!Κι οταν τα διεκδικούσαμε δεν γινόταν τίποτα,αρα ξαναπέφταμε στην απελπισία.





 Κι εκεί το έχασα. Απέκτησα μονομανίες. Η μεγαλύτερη και πιό αγαπημένη μου, η απελευθέρωση των πεζοδρομίων. Δεν ξερω πώς το βλέπω,αλλά η αίσθηση οτι δεν έχω το δικαίωμα να περπατάω στην πόλη με κάνει Τουρκάλα Αϊσέ! Ακόμα βγαίνω απο το σπίτι και μετα απο τρία λεπτά είμαι μια τρελή με όλη αυτη τη διάχυτη αγένεια,επιθετικότητα και χοντροπετσιά!

Από την άλλη τι να κάνεις; αναρωτιόμουνα. Να βγείς μια τρελή γραφική να ξηλώνεις πινακίδες απο τη μεση του πεζοδρομίου και να κόβεις κλίσεις στα ΙΧ; Θα σε μαζέψουν. Και για να μην σε μαζέψουν κάνε πώς δεν τα βλέπεις,δεν υπάρχουν,και φρόντισε να κυκλοφορείς όσο το δυνατόν λιγότερο!

Κάνε επίσης πως δεν βλέπεις την πολιτική αθλιότητα, τα λαμόγια, τους τηλεπαπαγαλους που ξεφτιλίζουν την δημοσιογραφία που αγάπησες, κάνε πως δεν βλέπεις την γενική αφασία γυρω σου,τα αυθαίρετα,τους καταπατητές,τους καταχραστές, τους γελοίους που εκλέγει ο λαός, γιατί και που συγχύζεσαι-και τα λες- δεν βγαίνει τίποτα.
Να ομολογήσω επίσης ότι έκανα για αρκετό καιρό μια ψυχολογική παλινδρόμηση προς τα παιδικάτα μου-παλιμπαιδισμό το λεει η επιστήμη- και επισκέφθηκα ενα παιχνίδι απο τα λεγόμενα MMORPG, έναν ηλεκτρονικό μαγικό κόσμο με δράκους,μάγους, πολεμιστες, φτερωτα άλογα και αιμοβόρα τέρατα, όπου εγινα μια πρασινομάλλα δρυίδης οπλισμένη ως τα δόντια κι ετοιμη για επικές μάχες. Οι συμπαίκτες μου ηταν απο 12 ως 25 χρονων και για να είμαι ειλικρινής πέρασα υπέροχα!! Μετα βαρέθηκα και γύρισα στην πραγματικότητα.

Κατα περίεργο τρόπο, απο τότε που απολύθηκα πρίν από δύο χρόνια,νιώθω ξανά να θυμώνω ωραία,ζεστά και δημιουργικά. Εχω κέφια και θυμώνω και μ' αρέσει!!! Δεν ξέρω τι να κανω τον θυμό μου, αλλά και την πεποίθηση μου ότι κάτι καινούργιο θα γεννήσουν οι καιροί και οι νεοι που βγαίνουν ήρεμα κι αποφασιστικά στους δρόμους.
Βλέπω στα μάτια τους μια ποιότητα που πολλά μου θυμίζει.
Και ανακτώ μερικά γραμμάρια ελπίδας.
Ο,τι και να 'ρθει, θά 'ναι ενδιαφέρον!!
Αφηστε τις πόρτες ανοιχτές!!!