The story of the Nazi flag/ Λάκης Σάντας

Είναι κάποιοι άνθρωποι,πού λες κι είναι φτιαγμένοι από άλλο "υλικό",από άλλο καλούπι... Κάνουν πράξη αυτά πού εμείς οι υπόλοιποι σκεφτόμαστε, αλλά δεν τολμάμε.

Σήμερα το πρωί έφυγε απ' τη ζωή στα 89 του ενας απο αυτούς. Ο Λάκης Σάντας, ο ένας από τους δύο νεαρούς πού το 1941 κατέβασαν απο την Ακρόπολη τη ναζιστική σημαία.

This morning we heard that Lakis Santas has died ,aged 89. 

Lakis Santas was one of the two 19year old boys who one dark night in 1941 sneaked past the German guards and pulled the Nazi flag down from the sacred rock of Acropolis.

It was 27 of April 1941 when the victorious German troops entered Athens. Through the empty avenues the Panzers reached Acropolis and the first thing the Nazis did was to take down the Greek flag from the Parthenon and raise the hated swastika.

Στούς δύσκολους καιρούς πού μας βρήκανε-κι ας μην αρχισω εδώ να τα ρίχνω,εδω μιλάμε για τον Λάκη-καλό είναι να μελετάμε πράξεις λαμπρές και "τρελές" γιατί πολύ μας χρειάζονται. 

"Τρέλα" ήταν αυτό που σκεφτηκαν δυο 19χρονοι φοιτητες περνώντας από τον ιερό βραχο: να βρίσκαμε εναν τρόπο να κατεβάσουμε αυτη τη φρίκη απο τον ιστό, να τούς ξεφτιλίσουμε τούς Ναζίδες.

Και το έκαναν! Μεγάλη η νίλα των Γερμανών όταν το ανακάλυψαν το πρωί. Οι Αθηναίοι πήραν μια βαθιά ανάσα και αναθάρρησαν, σε όλη την Ελλαδα τα σκυθρωπά ηττημένα πρόσωπα έσκασαν ένα χαμόγελο κι ήταν η αρχή τού τέλους της μαυρίλας. Μια "αποκοτιά" πού αναψε την σπίθα.

Lakis and Manolis Glezos were at that time students and close friends. 

They belonged to that rare species of humans, who take action when something dangerous has to be done.

So the two friends studied the rock of Acropolis and learned about the caves and the ancient tunnels under it.

On the night of the 30th of May 1941 they creeped up the caves -"armed" with a small flashlight and a knife and cut the swastika down.

It was just an embarrassment to the all powerful Nazis, but a joyful morning for the inhabitants of Athens,who saw the swastika missing from Acropolis.

 Soon the news spread all over the Nazi occupied Greece.The Germans searched in vain for the culprits.They doubled the guard around Acropolis but it was too late: The Greeks took hope and organized the second best resistance guerrilla army in Europe-the first was Titos army in Yugoslavia.

Lakis Santas and Manolis Glezos in 1941.

Βεβαιως, η "πατρίς"-η επίσημη φαρα των τότε λαμόγιων, πού μας άφησε, ως κολίγους, κληρονομιά στα σημερινά λαμόγια-επιβράβευσε γενναιόδωρα και τίμησε τον Σάντα και τον Γλέζο: 

 Φυλακίστηκαν,εξορίστηκαν,βασανίστηκαν, έφτασαν στο παρά πέντε να εκτελεστούν την ιδια ώρα πού οι δοσίλογοι και οι μαυραγορίτες, έκαναν πάρτυ  (κάποιοι από τους απόγονους τους το συνεχίζουν)

Γνώριζα τον Λάκη από τότε πού έγινα φίλη με την κόρη του στα 16 μου. Θα θυμαμαι πάντα τον γλυκομίλητο, βαθύτατα ευαίσθητο και χαμηλών τόνων παλαίμαχο αγωνιστή. Και όλοι μας θά πρέπει να τον ευγνωμονούμε για ο,τι έκανε εκείνη την-απ΄ολες τις απόψεις-σκοτεινή νύχτα του '41.

Lakis Santas and Manolis Glezos a few years ago

After WWII, a bloody civil war tore Greece in two. Lakis and Manolis fought on the side of the Peoples guerila Army, against the government troops. 
From 1946 till 1974 they were exiled, imprisoned, tortured and got too close to be executed.

I had the honor and the pleasure to have known Lakis. His youngest daughter has been my friend since we were 16 years old. I will remember him as a sweet-talking, deeply sensitive and unassuming man and I'll always feel gratitude for what he did that dark hopeless night on the sacred rock of Acropolis.